meester Henk - ESCAPE ROOM
 
(Advertentie)
(Advertentie)

Nodig voor deze escaperoom:

 

- Een lieve juf of meester ;-)

- toekomstige handelaars

- kinderen, die van schepen houden of van varen

- slimme opzoekers

- doorzettingsvermogen

- geduld

- samenwerking

- pen/potlood en papier (optioneel)

- opzoekmateriaal

- verder dan hun neus kijkende kinderen

- kinderen, die van (taal)puzzels houden.

Door de vragen goed te lezen en vervolgens de goede antwoorden te geven, krijgen jullie een letter. Samen vormen al die letters (22) de naam van een bekend persoon, die tijdens de Gouden Eeuw leefde (en stierf !).

 

Om het iets gemakkelijker te maken, staat er bij de letter hoeveel letters het woord vormen, waarin die letter staat. Bijv. (1-5) betekent dat het woord uit 5 letters bestaat.

“OPSTAAN LANDROTTEN !”


Wat gebeurt er waar zijn we ? Wat een koppijn ! En waarom schommelen we zo ? Ik kan me alleen nog herinneren dat we gisteravond wat gingen drinken om de ellende thuis even te vergeten. Ruik ik nou zeelucht ?

Gaan jullie hetzelfde lot achterna als veel mannen in de Gouden Eeuw ? Voor een paar jaar weg van huis op weg naar “de Oost” ?


Er is nog één manier om op tijd van boord te komen, voordat het ruime sop gekozen wordt en dat is alle vragen binnen de gestelde tijd goed te beantwoorden !

 

Doen jullie dat niet, dan wens ik jullie “behouden vaert !” 

 

@meesterhenkvink november 2017

via @meesterhenkvink 2017
(Advertentie)

De handel en de oorlogsvloot waren in de Gouden Eeuw erg belangrijk en het belangrijkste vervoermiddel was veruit het zeilschip. Dat leverde veel werk op. Timmerlui, om de schepen te maken. Touwslagers, voor al het touwwerk op zo’n schip. Zeilmakers en nog veel meer. Maar het aangeleverde hout moest natuurlijk wel eerst gebruiksklaar worden gemaakt. Dat gebeurde met houtzaagmolens.

 

In welke “streek” stonden de meeste houtzaagmolens (en kun je sommige ook nu nog zien) ? 

 

Schrijf de naam van deze streek als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Natuurlijk moesten de mensen hard werken. Dat gold al voor kinderen. Je kon natuurlijk werk aan de wal zoeken, aan de “lijnbaan” bijvoorbeeld, maar ook aan boord van een schip. Je begon dan natuurlijk als de laagste in rang: een scheepsjongen.

 

Over de avonturen van Hajo en Padde (2 scheepsjongens) aan boord van een Oost-Indië vaarder is een mooi avonturenboek geschreven. Hoe heette de kapitein aan boord van dat schip (zit in de titel).

 

Schrijf de naam van die gezagvoerder als wachtwoord bij de volgende box.

(Advertentie)
Wachtwoord

De Gouden Eeuw heet zo, omdat Nederland (Holland*) rijk werd door de handel en de werkgelegenheid, die daaruit voortkwam. Het goed ging voor veel Nederlanders (Hollanders*). Hoewel lang niet voor iedereen !

Veel Nederlandse (Hollandse*) mensen werden (later) beroemd, zoals schilders, wetenschappers e.d.

 

Helaas zat er ook een keerzijde aan die handel. Achteraf gezien zijn veel mensen daar ook de dupe van geworden: oorlog, ongelukken op zee e.d. Maar vooral was de handel in iets bijzonders heel negatief. Daar kunnen we nu niet meer trots op zijn. Dat was (natuurlijk) de handel in …….. (6)

 

Schrijf waarin wij helaas ook handelden als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

(Advertentie)

Gezond eten en drinken was een groot probleem aan boord van een VOC schip. Vandaar dat er tussenstops gezocht werden, waar vers eten en water aan boord gehaald konden worden. Wellicht hebben wij ervoor gezorgd dat we verantwoordelijk waren voor het eerste uitsterven van een vogelsoort. Deze vogel kon niet vliegen en had geen vijanden, tot wij kwamen. Welke vogel was dat ?

 

Schrijf de naam van deze vogel als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Welke hoort in het volgende rijtje niet thuis : kruidnagelen, peper, geelwortel, gember, jeneverbes, kaneel, karwij, zout, koriander, mosterd, piment, saffraan ?

 

Schrijf het woord dat niet in het rijtje thuis hoort als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Leven aan boord van een VOC schip was niet geweldig. Het kon wel jaren duren voordat je weer terug was. Mannen stierven aan scheurbuik, verdronken e.d. Bovendien was het hard werken. Mannen stonden dus niet in de rij om aan boord te gaan. Daarom werden mannen vaak dronken gevoerd en dan aan boord gebracht. Als ze ’s morgens wakker werden, was het schip al uitgevaren. Deze vorm van mannen aan boord krijgen, wordt …………..  genoemd.

 

Schrijf dat woord als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

00
00
00
00
00
10
Stopwatch
00
15
00
Stopwatch
00
00
00
Alarm
Uur
Minuten
Seconden
00
00
10
00
00
10
Alarm
Uur
Minuten
Seconden

Welke stad maakte een enorme groei door in de Gouden Eeuw ?

 

Schrijf de naam van deze stad als wachtwoord bij de volgende box. 

Wachtwoord

Oost-Indisch huis, Amsterdam
via @meesterhenkvink 2017

Welke handelsmaatschappij zorgde voor de handel in ZO-Azië en gaf voor het eerst aandelen uit ?

 

Schrijf de naam voluit (!) als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

De eerste echte verzameling van zee- en landkaarten (wat we nu een atlas noemen) is ook door een Nederlander (Hollander*) gemaakt. Deze atlas is nu wereldberoemd. Wat was de naam van deze “kaartenmaker” ? Z’n achternaam is voldoende. (Hij leefde dus in de Gouden Eeuw !)

 

Schrijf deze naam als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

via @meesterhenkvink 2017

In de Gouden Eeuw waren veel (later) beroemde schilders aan het werk, zoals Rembrandt van Rijn, Frans Hals, Johannes Vermeer, Jacob van Ruisdael en Jan Steen. Later zeiden we dat ze tot een bepaalde groep (school) behoorden, de zogenaamde ……. (9,6)

 

Schrijf de naam van deze groep als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Niet alleen schilders en wetenschappers werden (achteraf) wereldberoemd, maar ook een waterbouwkundige, die bedacht hoe we delen van Nederland (Holland*) droog konden leggen en daardoor meer land kregen. Wat was de volledige naam van die waterbouwkundige ?

 

Schrijf de naam als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Wat was er eigenlijk in Indië dat zo belangrijk was voor ons ? (10)

 

Schrijf op wat er zo belangrijk was als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Het was in de Gouden Eeuw niet zo duidelijk wie de baas was. Aan de ene kant had je de prinsen van Oranje, die stadhouders waren en graag de oorlog tegen Spanje voortzetten. Aan de andere kant stonden de raadpensionarissen, die graag een einde maakten aan de oorlog, omdat dat veel geld kostte. Zij wilden liever dat geld voor de handel inzetten. Eén rechtsgeleerde koos voor de raadpensionaris en werd daarom gevangen gezet in een (nog bestaand) slot (=kasteel). Wie was die rechtsgeleerde ?

 

Schrijf zijn volledige naam als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

De botenbouw en de marine waren zo beroemd dat een komende “vorst” uit Oost-Europa hier incognito (onherkenbaar) kwam om het vak te leren. Later werd deze “vorst” heel beroemd. 

 

Schrijf de titel, naam en “bijnaam” van deze vorst (5,5,2,5) als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Je ziet bij de vragen nog wel eens dat ik eerst over Nederlanders schrijf, direct gevolgd door, tussen haakjes, Hollanders. Dat is, omdat het huidige Nederland, toen als het ware uit twee delen bestond: het gewest (of provincie) Holland (het tegenwoordige Noord en Zuid-Holland en Zeeland) en de rest.


Hoe vreemd het ook klinkt, zo wordt er nog steeds wel naar Nederland gekeken. Noord en Zuid-Holland (en Utrecht) als “de Randstad” en de andere provincies als de rest (ook wel eens, minderwarig, “de boeren”)

 

En dat na zo’n 400 jaar !

(Advertentie)
(Advertentie)

Schepen uit welk land vonden het eerst de route via het oosten naar Indië ?

 

Schrijf de naam van dat land als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Hoe heette het schip dat in de Gouden Eeuw werd uitgevonden en dat aan de volgende kenmerken voldoet : Een schip met een rond, versierd achterschip en een naar binnen buigende zijkant, dat het schip zijn peervorm gaf.

 

Voor die vorm was een belangrijke reden: aan de Sont werd tol geheven. De hoogte van de tol hing af van de breedte van het dek. Door het smalle dek boven het brede ruim kon een maximale lading tegen een minimale tol worden vervoerd.

 

Schrijf die naam zonder de term “schip” (5) als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

via @meesterhenkvink 2017

We zochten een kortere weg naar Indië via het noorden. Eén daarvan is “beroemd” geworden. Deze expeditie strandde echter op ….. (4,6) 

 

Schrijf de naam van die plek als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Tegenwoordig vertrekken de meeste zeeschepen uit de haven van Rotterdam. Vroeger kon dat niet, omdat Rotterdam niet aan zee lag.

Grote zeeschepen konden ook niet bij Amsterdam komen. Zeeschepen legden aan en vertrokken daarom van een andere plek, meer noordelijker en dichter bij de Noordzee, bij een van de eilanden. Hoe werd deze vertrek (en aankomst)plek genoemd ? (2,4,3,5 met lidwoord !)

 

Schrijf de naam van dat vertrekpunt als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Vroeger had je kapers en piraten.


Kapen leek misschien op piraterij, maar was niet hetzelfde. Een kaper overviel schepen van landen, die met zijn land in oorlog waren. Kapers hadden een kaperbrief. Dat was een soort piraterij-vergunning, welke hem beschermde tegen vervolging wegens piraterij, echter alleen in het land dat de kaperbrief had uitgevaardigd.

 

Werd de kaper door de vijand gearresteerd, dan volgde meestal een veroordeling tot de doodstraf wegens piraterij.

 

Een van onze kapers veroverde op de Spanjaarden, onze vijand in het Caraïbisch gebied een grote geldbuit, een zg. “zilvervloot”. Wat was zijn (kleine) naam ?

 

Schrijf de voor- en achternaam (4,4) als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

In de Gouden Eeuw werden nogal wat oorlogen gevoerd, waarvan veel op zee. Met welk land vochten we maar liefst 3 van deze zeeoorlogen ( en nog een in de volgende eeuw) ? 

 

Schrijf de naam van dat land als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Welke “bestevaer” werd een held in Nederland en was berucht in Engeland ?

 

Schrijf diens volledige naam als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Vroeger hadden ze geen internet en telefoon e.d. Wanneer de oorlogsschepen een strijd aangingen moesten bevelen van de hoogste bevelhebber ( vaak een admiraal) wel doorgegeven worden, anders deed iedereen maar wat. Hoe heette de het schip waar de hoogste bevelhebber zich op bevond ?

 

De naam is geen eigennaam zoals Jan, Piet of “Zeven Provinciën”, maar een soort (heel toepasselijke) “bijnaam”,  genoemd naar de manier waarop gecommuniceerd werd. ( 12)

 

Schrijf de naam van dat schip als wachtwoord bij de volgende box.

Wachtwoord

Vul hier het eindwachtwoord in !
Wachtwoord